Zimą śnieg pokrywa cały świat. Jest to bardzo piękne zjawisko, a płatki śniegu niczym puchowa kołderka chronią przed zimnem rośliny, ale osadzają się również na ziemi i na naszych dachach. To niezwykle piękne zjawisko może być bardzo niebezpieczne, w szczególności dla konstrukcji dachu. O ile z dachów skośnych puch zsuwa się samoistnie, w przypadku dachów płaskich pojawia się problem z zalegającym śniegiem.
Dlaczego śnieg na dachu jest niebezpieczny?
Śnieg na dachu stanowi zagrożenie, ponieważ jest bardzo ciężki. Przyglądając się statystykom, można powiedzieć, że 20-centymetrowa warstwa świeżego śniegu na dachu waży około 50 kg/1m².
Na skutek zmian temperatur śnieg staje się mokry, a co za tym idzie cięższy – 1m³ takiego śniegu może ważyć nawet do 800 kg!
Dlaczego tak się dzieje?
Świeży śnieg jest bardzo lekki (nie bez powodu mówi się — biały puch). W dzień temperatura nieco wzrasta, co powoduje topnienie wierzchniej warstwy śniegu. Nocą, kiedy temperatura ponownie spada, mokry śnieg zamarza i w ten właśnie sposób puch zmienia się w ciężką, lodową bryłę. Kolejne warstwy świeżego śniegu będą zachowywać się w ten sam sposób, a więc będą się powoli ze sobą stapiać, tworząc zbitą pokrywę.
Na dachach skośnych śnieg zsuwa się samodzielnie pod własnym ciężarem. Wówczas należy zamontować elementy zatrzymujące śnieg np. płotki przeciwśniegowe lub rozpruwacze, które częściowo zatrzymują śnieg bądź rozdzielają pokrywę śniegową na mniejsze części. W przypadku dachów płaskich śnieg się nie zsunie, a coraz cięższy będzie stanowił olbrzymie zagrożenie dla konstrukcji dachu.
Obciążenie śniegiem w liczbach
Obecnie do usuwania zalegającej warstwy śniegu zobowiązuje nas też prawo. Za nieodśnieżony dach, właściciel budynku może zostać skazany na karę grzywny, a nawet na rok pozbawienia wolności. Wbrew pozorom gruba warstwa śniegu nie jest najgorszym scenariuszem. O wiele gorszym problemem jest mniejsza warstwa śniegu, ale o dużej gęstości oraz lód.
W przypadku projektowania konstrukcji dachów płaskich uwzględnia się większe obciążenie, aby zostawić bezpieczny zapas. Jednak nawet to nie stanowi pełnej ochrony przed szalejącą pogodą. Architekci muszą przystosować się do obowiązujących norm:
- PN-EN 1991-1-3: 2005 Eurokod 1: “Oddziaływania na konstrukcje”
- PN-80/B-02010/Az1: 2006 “Obciążenia w obliczeniach statycznych” (po zmianach)
W normach podano ciężar śniegu w różnych fazach:
- świeży – 1,0 kN/m³
- osiadły po kilku godzinach/dniach – 2,0 kN/m³
- stary, po kilku tygodniach/miesiącach – 2,5-3,5 kN/m³
- mokry – 4,0 kN/m³
Uwzględniono tam również nowe podziały na 5 stref klimatycznych (każda z nich ma własne, charakterystyczne obciążenie śniegiem — Qk), co widać w tabelce poniżej:
| Strefa | Sk [kN/m²] |
| I | 0,007.H-1,4 ; Qkx0,7 kN/m² |
| II | 0,9 kN/m² |
| III | 0,006.H-0,6; Qkx1,2 kN/m² |
| IV | 1,6 kN/m² |
| V | 0,93exp (0,00134.H); Qkx2,0 kN/m² |
H – wysokość n.p.m.,
Sk – wartość charakterystyczna obciążenia śniegiem dachu
Dzięki tym danym jesteśmy w stanie policzyć, jak dużo śniegu może zalegać na dachu płaskim. Jednak mimo wszystko, jeśli mamy do czynienia z obfitymi opadami śniegu warto odśnieżać dach regularnie, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.
Metody odśnieżania dachu płaskiego
Śnieg najczęściej jest usuwany łopatami z gumowymi wykończeniami. Należy zostawić ok. 5 cm warstwy ochronnej (aby nie uszkodzić izolacji dachu). Może ona zostać usunięta dzięki soli lub specjalnemu preparatowi topiącemu śnieg. Należy pamiętać o wyznaczeniu specjalnego miejsca zrzutu i składowania śniegu, tak aby zrzucając śnieg niczego nie uszkodzić oraz aby nie przeszkadzał w przemieszczaniu się wokół budynku.
Nie powinniśmy odśnieżać dachu sami. Dlaczego? Możemy uszkodzić pokrycie dachu (w tym uszkodzić hydroizolację dachu i doprowadzić do przecieków), bezmyślne zrzucanie śniegu z dachu może uszkodzić również osoby i przedmioty znajdujące się w pobliżu, a przede wszystkim jest to praca na wysokości , a więc też nie dla każdego.
Zadanie odśnieżania dachu najlepiej powierzyć jakiejś firmie, która dysponuje odpowiednim sprzętem, a także odpowiednio przeszkolonymi pracownikami (w zakresie BHP i prac na wysokościach).
Koszt takiej usługi oscyluje w granicach 3-8zł/m² (w zależności od regionu). Nie jest to duża kwota, a zapewni nam poczucie, że praca została wykonana prawidłowo i bezpiecznie.
